W 2024 roku polskie prawo pracy wprowadziło istotne zmiany, które mają znaczący wpływ na pracodawców. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich:
Nowe zasady pracy zdalnej
Praca zdalna została formalnie uregulowana w Kodeksie pracy, co wprowadza nowe obowiązki dla pracodawców. Zgodnie z nowymi przepisami, pracodawca jest zobowiązany do:
- Zapewnienia narzędzi i materiałów niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej, w tym urządzeń technicznych.
- Pokrycia kosztów związanych z instalacją, serwisem i eksploatacją narzędzi pracy, a także kosztów energii elektrycznej oraz usług telekomunikacyjnych niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej.
- Ustalenia zasad ochrony danych przy pracy zdalnej oraz przeprowadzenia, w miarę potrzeb, instruktażu i szkolenia w tym zakresie.
- Określenia procedur dotyczących kontroli wykonywania pracy przez pracownika zdalnego, w tym kontroli w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przestrzegania przepisów dotyczących ochrony danych.
Pracodawca ma również prawo przeprowadzać kontrolę w miejscu wykonywania pracy zdalnej, pod warunkiem uprzedniego uzgodnienia terminu i formy takiej kontroli z pracownikiem.
Zmiany dotyczące umów cywilnoprawnych
W 2024 roku Komisja Europejska przyjęła dyrektywę mającą na celu poprawę sytuacji osób pracujących za pośrednictwem platform cyfrowych. Nowe przepisy zakładają, że osoby te powinny być traktowane jako pracownicy, a nie jako samozatrudnieni, o ile istnieją ku temu przesłanki. Polska ma obowiązek wdrożenia tych przepisów w ciągu dwóch lat, co oznacza, że do 2026 roku mogą nastąpić istotne zmiany w zakresie kwalifikacji umów cywilnoprawnych.
Obecnie, w 2024 roku, nie wprowadzono jeszcze zmian w zakresie zawierania umów zlecenia. Przepisy nie zabraniają zawierania umów zlecenia z własnymi pracownikami, jednak strony muszą pamiętać o przestrzeganiu zasad, które pozwolą uniknąć zarzutu o próbę obejścia prawa. citeturn0search6
Nowe obowiązki w zakresie BHP
Od 17 listopada 2023 roku obowiązują znowelizowane przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. Nowe regulacje nakładają na pracodawców obowiązek zapewnienia, aby stanowiska pracy z monitorami ekranowymi spełniały minimalne wymagania w zakresie ergonomii i bezpieczeństwa. Dotyczy to m.in. odpowiedniego ustawienia monitora, zapewnienia regulowanego krzesła oraz odpowiedniego oświetlenia stanowiska pracy.
W przypadku pracy zdalnej, pracodawca jest zobowiązany do:
- Przeprowadzenia oceny ryzyka zawodowego związanego z wykonywaniem pracy zdalnej, uwzględniając wpływ tej pracy na wzrok, układ mięśniowo-szkieletowy oraz uwarunkowania psychospołeczne.
- Opracowania informacji zawierającej zasady i sposoby właściwej organizacji stanowiska pracy zdalnej, zasady bezpiecznego i higienicznego wykonywania pracy zdalnej oraz czynności do wykonania po zakończeniu pracy.
- Przekazania pracownikowi przed rozpoczęciem pracy zdalnej informacji dotyczącej zasad BHP oraz oceny ryzyka zawodowego.
Pracownik z kolei jest zobowiązany do potwierdzenia, że zapoznał się z tymi informacjami oraz do przestrzegania określonych zasad. citeturn0search5
Podsumowanie
Wprowadzone w 2024 roku zmiany w prawie pracy nakładają na pracodawców nowe obowiązki związane z organizacją pracy zdalnej, zawieraniem umów cywilnoprawnych oraz zapewnieniem bezpieczeństwa i higieny pracy. Aby dostosować się do nowych regulacji, pracodawcy powinni:
- Zaktualizować wewnętrzne procedury i regulaminy dotyczące pracy zdalnej.
- Przeprowadzić ocenę ryzyka zawodowego dla stanowisk pracy zdalnej.
- Zapewnić pracownikom odpowiednie narzędzia i materiały do pracy zdalnej oraz pokryć związane z tym koszty.
- Monitorować planowane zmiany w zakresie umów cywilnoprawnych i odpowiednio dostosować praktyki zatrudnienia.
Dostosowanie się do nowych przepisów jest kluczowe dla zapewnienia zgodności z prawem oraz dla utrzymania efektywności i bezpieczeństwa pracy w firmie.